USTAVNI SUD BIH ODLUČIO: Derogiranje presuda od strane Ustavnog suda Republike Srpske

Ustavni sud Bosne i Hercegovine održao 164. plenarnu sjednicu: Ključne odluke i najava rješenja o ustavnosti Vlade RS

Ustavni sud Bosne i Hercegovine je 27. i 28. novembra 2025. godine održao 164. plenarnu sjednicu, na kojoj je razmatrao više zahtjeva za apstraktnu kontrolu ustavnosti, kao i niz apelacija građana. Na dnevnom redu našlo se i pitanje ustavnosti Vlade Republike Srpske, ali odluka o tom predmetu još nije donesena.

Predmet U-29/25 – odluka odgođena

Predmet U-29/25, koji obuhvata četiri spojena zahtjeva o istom ustavnopravnom pitanju, razmatran je tokom sjednice, međutim rasprava nije okončana te će odluka biti donesena na narednom plenumu.

Najznačajnije odluke sa sjednice

Ustavnost Zaključaka NSRS nakon odluke CIK-a o prestanku mandata Dodiku – predmet U-26/25

Najveću pažnju privukao je predmet U-26/25 koji se odnosi na ustavnost Zaključaka Narodne skupštine RS donesenih nakon odluke Centralne izborne komisije BiH o prestanku mandata Miloradu Dodiku na poziciji predsjednika Republike Srpske. Zahtjev su podnijeli član Predsjedništva BiH Denis Bećirović i 14 poslanika Predstavničkog doma PSBiH.

Koje odredbe su proglašene neustavnim?

Sud je utvrdio da:

• tačka 4,

• prva rečenica tačke 9 (kasnije tačka 7) i

• tačka 12 (kasnije tačka 10)

nisu u skladu s Ustavom BiH. Ove odredbe su stavljene van snage i prestaju važiti retroaktivno – od dana njihovog usvajanja.

Postupak po ocjeni ustavnosti druge rečenice tačke 6 te tačaka 7 i 8 obustavljen je jer osporeni akt više nije na snazi.

Zahtjevi koji se odnose na tačke 1, 2, 3, 5, prvu rečenicu tačke 6, drugu rečenicu tačke 9, te tačke 10 i 11 odbačeni su zbog nenadležnosti Suda.

Prestaje važiti privremena mjera iz septembra

Sud je zaključio da prestaje pravno djelovanje privremene mjere donesene 10. septembra 2025. godine u predmetu U-28/25.

Obrazloženje Suda: Kršenje vladavine prava i derogiranje presuda

U obrazloženju je istaknuto da je mandat Miloradu Dodiku prestao u skladu s odlukama nadležnih državnih institucija, te da su raspisani izbori. NSRS je, svojim Zaključcima, direktno derogirala pravomoćnu presudu Suda BiH, kao i odluke CIK-a i Ustavnog suda BiH.

Sud je naveo da takvo postupanje predstavlja:

• kršenje obaveze poštovanja odluka državnih institucija (član III/3.b),

• povredu načela vladavine prava (član I/2),

• miješanje u nadležnosti državnog pravosuđa i samog Ustavnog suda.

Samoopredjeljenje entiteta – stav Suda ponovo potvrđen

Ustavni sud je još jednom naglasio da entiteti nemaju pravo na samoopredjeljenje, samoorganizaciju niti na teritorijalno otcjepljenje, pozivajući se na odredbe čl. I/3, III/2.a) i 5.

Uprkos tome, tačka 12 Zaključaka NSRS nalagala je pripremu teksta rezolucije o samoopredjeljenju „srpskog naroda i Republike Srpske“, što je Sud ocijenio kao flagrantno kršenje ustavnog poretka BiH.

Predmet AP-3217/21 – povrijeđeno pravo na pravično suđenje

U predmetu AP-3217/21 Sud je zaključio da je Vrhovni sud RS povrijedio pravo apelantice na pravično suđenje. Vrhovni sud je, pogrešnim i arbitrarnim tumačenjem zakonskih odredbi o premjeru i katastru, odbio zahtjev za upis prava vlasništva zbog navodne neidentifikovanosti nekretnina.

Ustavni sud je ocijenio da takvo postupanje nije u skladu sa standardima pravičnog postupka.