Najviše političko tijelo EU proziva RS: Novi šamar iz Brisela

Institucije Evropske unije ponovo su uputile snažne poruke vlastima Republike Srpske zbog, kako navode, kontinuiranog podrivanja ustavnog poretka Bosne i Hercegovine i usporavanja evropskih integracija zemlje. U nacrtu zaključaka Evropskog vijeća, čije se usvajanje očekuje sredinom decembra, naglašava se da je došlo vrijeme da Republika Srpska obustavi sve inicijative i zakone koji nisu u skladu s Ustavom BiH.

– Od ključne je važnosti da vlasti u entitetu Republika Srpska pokažu jasnu političku volju da se odmaknu od preostalih inicijativa i zakonodavstva koji su u suprotnosti s ustavnim poretkom države Bosne i Hercegovine – navodi se u nacrtu dokumenta, u koji je „Avaz“ imao uvid.

Evropsko vijeće će 18. i 19. decembra finalizirati zvanične zaključke o proširenju, u kojima se u velikoj mjeri ponavljaju stavovi iz ovogodišnjeg Paketa proširenja EU. Prema nacrtu, potezi vlasti Republike Srpske i dalje se ocjenjuju ozbiljnim izazovom, iako se ističe da su „nedavna dešavanja u Narodnoj skupštini RS doprinijela deeskalaciji političke situacije“.

Evropska komisija je ranije naglasila da je politička kriza u Republici Srpskoj, kao i raspad vladajuće koalicije u Federaciji BiH, značajno usporio napredak BiH prema EU. Ukazano je da nedostaje kontinuitet u reformama, posebno u oblasti zaštite podataka i upravljanja granicama. Brisel u nacrtu zaključaka ne donosi nove procjene, ali jasno ponavlja da reforme stagniraju i da napredak zavisi isključivo od političke volje domaćih lidera.

Evropsko vijeće posebno podsjeća da odluke Ustavnog suda BiH moraju biti provedene u cijelosti, te da borba protiv korupcije i reforma pravosuđa ne pokazuju potrebne pomake. Ističe se da ispunjavanje 14 prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije ostaje neizostavna obaveza BiH.

Kao prioriteti se izdvajaju hitno usvajanje Zakona o sudovima i reformisanog Zakona o VSTV-u, imenovanje glavnog pregovarača BiH s EU i IPA koordinatora, kao i izrada sveobuhvatnog nacionalnog plana za usvajanje pravne stečevine Evropske unije.

Evropsko vijeće naglašava i potrebu za ozbiljnim izmjenama Izbornog zakona BiH prije općih izbora 2026. godine, kako bi se u potpunosti implementirale preporuke OSCE/ODIHR-a i Venecijanske komisije.

Uz to, BiH se poziva da u potpunosti uskladi viznu politiku s Evropskom unijom te da se pridruži restriktivnim mjerama EU, uključujući sankcije prema Rusiji i Bjelorusiji.

Brisel poručuje da od BiH očekuje jasan i dosljedan iskorak ka evropskim standardima, dok političke blokade – naročito one koje dolaze iz Republike Srpske – ostaju najveća prepreka daljem napretku zemlje.